Hạch toán thuế môn bài là gì? Hướng dẫn chi tiết nhất cách hạch toán thuế môn bài

Nộp phí thuế môn bài là trách nhiệm bắt buộc của các doanh nghiệp hay các tổ chức kinh tế hoặc thậm chí là hộ kinh doanh. Chính vì vậy, các doanh nghiệp cần tìm hiểu và thực hiện quy trình hạch toán thuế đầy đủ để tuân thủ đúng các quy định về thuế của nhà nước. 

Vậy thuế môn bài là gì? Và hoạch toán thuế môn bài thường vào tài khoản nào? Bài viết sau đây, Học viện TACA sẽ giải đáp các thắc mắc trên, mời bạn cùng theo dõi.

I. Hạch toán thuế môn bài là gì?

Thuế môn bài được hiểu đơn giản là mức thuế mà các công ty hay doanh nghiệp phải đóng hàng năm dựa vào vốn điều lệ được ghi trên giấy phép kinh doanh của công ty hay doanh nghiệp đó. Hạch toán chi phí thuế môn bài là quá trình ghi bút toán chi phí này vào các sổ sách kế toán.

Xem thêm các bài viết liên quan:

• Cách hạch toán thuế TNDN (thu nhập doanh nghiệp) [mới 2022]

II. Thuế môn bài hạch toán vào các tài khoản nào?

Thuế môn bài hạch toán vào tài khoản TK 3338. Cụ thể, tài khoản 3338 (thuế bảo vệ môi trường và các loại thuế khác) phản ánh số đã nộp, phải nộp và còn phải nộp về thuế bảo vệ môi trường và một số loại thuế khác như: thuế nộp thay cho các cá nhân hay doanh nghiệp nước ngoài có hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam, thuế môn bài,…

• TK 33381: Là thuế bảo vệ môi trường thể hiện số thuế bảo vệ môi trường phải nộp, đã nộp và còn phải nộp.
• TK 33382: Bao gồm các loại thuế khác, thể hiện số phải nộp, đã nộp, còn phải nộp một số loại thuế khác. 

Lưu ý: Theo quy định của pháp luật hiện hành, các công ty được mở những tài khoản cấp 4 cho từng loại thuế chi tiết và phù hợp với yêu cầu quản lý. 

Nghị định 139/2016/NĐ-CP được ban hành đã đổi tên thuế môn bài thành Lệ Phí Môn Bài. Cùng với đó, Lệ phí môn bài được hạch toán theo Tài khoản 3339. Đây là tài khoản thể hiện số phí, lệ phí phải nộp, đã nộp và còn phải nộp cho Nhà nước ngoài những khoản đã được ghi vào các tài khoản từ 3331 đến 3338. 

Bên cạnh đó, tài khoản 3339 còn thể hiện các khoản trợ cấp cho công ty như: những khoản trợ giá, trợ cấp (nếu có) từ Nhà nước. Chính vì vậy, bạn có thể sử dụng cả TK 3338 lẫn TK 3339 để hạch toán đều được.

III. Hướng dẫn chi tiết và cụ thể nhất cách hạch toán thuế môn bài

1. Trường hợp nộp tờ khai

Trong trường hợp nộp tờ khai, cách hạch toán chi phí thuế môn bài được thực hiện như sau: 

Trường hợp các doanh nghiệp hạch toán theo Thông tư 133 sẽ tiến hành ghi: 

• Nợ TK 6422 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
• Có TK 3338 – Thuế khác 

Trường hợp doanh nghiệp hạch toán theo Thông tư 200 sẽ ghi như sau: 

• Nợ TK 6425 – Thuế, phí và lệ phí của công ty
• Có TK 3338 – Thuế khác 

2. Trường hợp hạch toán thuế môn bài khi nộp tiền

Khi nộp tiền, bạn cần tiến hành hạch toán thuế môn bài như sau: 

• Nợ TK 3338 – Thuế khác 
• Có TK 111 hoặc TK 112 

Lưu ý: Cách hạch toán trên áp dụng cho cả doanh nghiệp theo chế độ kế toán trong Thông tư 133 và TT 200.

3. Trường hợp tiền phạt nộp chậm

Nếu tiền phạt nộp chậm, bạn cần hạch toán chi phí thuế môn bài theo từng trường hợp cụ thể như sau: 

+ Trường hợp nhận được Quyết định xử phạt của Cơ quan thuế: 

• Nợ TK 811: Chi phí khác 
• Có TK 3339: Các khoản phải nộp, phí và lệ phí 

+ Trường hợp nộp tiền phạt chậm nộp vào ngân sách: 

• Nợ TK 3339: Các khoản phải nộp, phí và lệ phí 
• Có TK 111/112. 

+ Trường hợp kết chuyển cuối kỳ: 

• Nợ TK 911 
• Có TK 811 

Những khoản tiền phạt vi phạm hành chính bao gồm các trường hợp sau đây:

• Tiền phạt vi phạm pháp luật về chế độ kế toán thống kê
• Tiền phạt vi phạm luật về giao thông
• Tiền phạt vi phạm pháp luật về chế độ đăng ký kinh doanh
• Tiền phạt vi phạm pháp luật về thuế bao gồm cả tiền chậm nộp thuế
• Tiền phạt về một số vi phạm hành chính khác.

Lưu ý: Theo khoản 2 điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC, các khoản tiền phạt nộp chậm Tờ khai thuế môn bài và nộp Tiền thuế môn bài sẽ không được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

IV. Các trường hợp hạch toán thuế môn bài cụ thể nhất

1. Doanh nghiệp mới thành lập

Bút toán tính lệ phí môn bài phải nộp đối với các doanh nghiệp mới thành lập tùy thuộc vào từng trường hợp, cụ thể như sau: 

+ Lúc làm tờ khai lệ phí môn bài 1 lần khi thành lập doanh nghiệp: 

• Nợ TK 642: Chi phí quản lý doanh nghiệp (được trừ khi tính thuế Thu nhập doanh nghiệp). 
• Có TK 3338 hoặc TK 3339: Lệ phí môn bài mà doanh nghiệp phải nộp .

+ Thời điểm hạch toán:

• Trong trường hợp được miễn lệ phí môn bài vào năm đầu tiên hay năm mới thành lập, doanh nghiệp sẽ phải nộp tiền lệ phí môn bài từ năm sau, do đó sẽ hạch toán vào năm phải nộp lệ phí môn bài. 
• Không hạch toán bút toán tính thuế môn bài vào năm đầu tiên được miễn giảm.

+ Bút toán nộp tiền lệ phí môn bài thường được căn cứ vào giấy nộp tiền hạch toán, cụ thể như sau:

• Nợ 3338 hoặc 3339: Lệ phí môn bài mà doanh nghiệp cần phải nộp.
• Có TK 112 hoặc TK 111: Số tiền thực mà doanh nghiệp nộp vào ngân sách nhà nước.

Hạch toán thuế môn bài

2. Những doanh nghiệp đã và đang trong quá trình hoạt động

Các doanh nghiệp đã và đang hoạt động vì không cần làm tờ khai lệ phí môn bài (trừ những trường hợp có thay đổi vốn) nên phải tự xác định mức lệ phí môn bài phải nộp hàng năm với hạn nộp chậm nhất là 30/1 hàng năm.

+ Hạch toán lệ phí môn bài vào đầu năm tài chính như sau: 

• Nợ 642: Chi phí quản lý của công ty được trừ khi công ty tính thuế thu nhập doanh nghiệp. 
• Nợ 3338 hoặc 3339: Lệ phí môn bài mà các doanh nghiệp phải nộp.

+ Khi tiến hành nộp tiền vào ngân sách nhà nước thì việc hạch toán được tiến hành như sau: 

• Nợ 3338 hoặc 3339: Lệ phí môn bài mà các doanh nghiệp phải nộp 
• Có 112 hoặc 111: Số tiền thực mà các doanh nghiệp phải nộp cho ngân sách nhà nước.

Thông qua bài viết trên, Học Viện TACA đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin chi tiết về hạch toán thuế môn bài theo quy định mới nhất. Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc nắm được một số kiến thức cơ bản và vận dụng linh hoạt vào thực tế, đặc biệt là những người làm kế toán.